Σεργιανώντας τον καιρό και τα μυστικά του

"Μάρτης, γδάρτης και παλουκοκαύτης"   Ένα από τα πολλά, εμπειρικά  συμπεράσματα της "λαϊκής μετεωρολογίας", κατασταλάγματα καιρικών βιωμάτων αιώνων, από τη ζωή και τη δουλειά στους κάμπους, στα βουνά και στις θάλασσες . Και δεν είναι λίγες οι φορές που αυτό το γνωμικό επαληθεύεται.  Επειδή οι ταχύτητες των ανώτερων δυτικών ανέμων εξαρτώνται σε πλανητική κλίμακα από τις  θερμοκρασιακές αντιθέσεις Βορρά - Νότου και οι τελευταίες περιορίζονται καθώς  μπαίνει η Άνοιξη  (λόγω του ταχύτερου ρυθμού θέρμανσης της αρκτικής ζώνης σε σύγκριση με τα μεσαία γεωγραφικά πλάτη), ο πολικός αεροχείμαρρος επιβραδύνεται  και γίνεται έτσι ευκολότερη η χαλαρή, μεσημβρινή κυκλοφορία, που οδηγεί στην αποκοπή θερμών (ψυχρών) μαζών από την τροπική (πολική) δεξαμενή τους και στην παραμονή τους, συχνά για μεγάλο διάστημα, πάνω από τις ίδιες περιοχές.   Όπως έχει γράψει χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Ζιακόπουλος , η μεσημβρινή κυκλοφορία είναι "η  ελπίδα των Σκανδιναβών ...

  Καθώς μπήκαμε στον (ημερολογιακά) τελευταίο μήνα του χειμώνα, διαφαίνονται στον προγνωστικό ορίζοντα ενδείξεις αλλαγής του μοτίβου της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας, ενδεχομένως ικανές να οδηγήσουν σε ισχυρές μεσημβρινές (δηλαδή κατά τον άξονα βορρά - νότου) μεταφορές αερίων μαζών και σε ένα έντονο χειμωνιάτικο φινάλε. Θα συμβεί; Και αν ναι, θα είμαστε από τους τυχερούς; Αυτό κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει από τώρα. Ροή προγνωστικών χαρτών, που δημοσιεύτηκε σήμερα στη σελίδα Severe Weather Europe , μας προϊδεάζει για μια ενδεχομένως σημαντική αναδιάταξη του στρατοσφαιρικού πολικού στροβίλου και μ ια διαδικασία αλληλεπίδρασης τροπόσφαιρας - στρατόσφαιρας, ικανή να επηρεάσει σημαντικά τον καιρό σε πλανητική κλίμακα, που είναι γνωστή ως Αιφνίδια Στρατοσφαιρική Θέρμανση - ΑΣΘ (Sudden Stratospheric Warming - SSW) : Σύμφωνα με ένα παλιότερο κείμενο του Θοδωρή Γιάνναρου , ερευνητή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών , "Το φαινόμενο της ΑΣΘ προκαλείται από την αλληλεπίδραση μεταξύ της ζων...

Πρωινές ομίχλες τύλιξαν με τα πέπλα τους την Αττική σήμερα το πρωί, πιο πολύ τα βόρεια του νομού. Τι είναι η ομίχλη; Για τους μετεωρολόγους, δεν είναι παρά ένα σύννεφο που ακουμπάει στη γη. Για τους κατοίκους των μεγάλων πόλεων, ένα μείγμα νερού και αιθάλης (η γνωστή αιθαλομίχλη), εντυπωσιακό συχνά, αλλά πάντα επιβλαβές για την υγεία, όταν βαστάει πολύ. Για τους αγρότες, (μαζί με τη δρόσο) μια πολύτιμη πηγή υγρασίας για τις καλλιέργειες σε άνομβρες περιόδους. Για τη λαϊκή φαντασία και μυθοπλασία, για τους καλλιτέχνες και τους ποιητές, μια αστείρευτη πηγή μαγείας και έμπνευσης. «Πλάσματα της φαντασίας – ίσως και της πραγματικότητας, ποιος ξέρει – από τα πολύ παλιά χρόνια αναδύθηκαν μέσα από την παχιά ομίχλη που έχει τη δυνατότητα να κρύβει πολύ καλά από τα μάτια των ανθρώπων ό,τι υπάρχει μέσα της βαθιά. Ομιχλάνθρωποι και τέρατα, αστικοί θρύλοι και κατασκευασμένοι μύθοι έκαναν περατζάδα στην ιστορία των ανθρώπων. Στη μυθολογία μας συναντάμε τέρατα που ζούσαν κρυμμένα στην προστασία τ...